CompaRe | Allgemeine und Vergleichende Literaturwissenschaft
Refine
Year of publication
Document Type
- Article (27)
- Review (11)
- Part of a Book (4)
Language
- Turkish (42) (remove)
Has Fulltext
- yes (42)
Keywords
- Türkisch (6)
- Übersetzung (6)
- Übersetzungswissenschaft (6)
- Literatur (4)
- Deutsch (3)
- Kafka, Franz (3)
- Literarische Übersetzung (3)
- Vergleichende Literaturwissenschaft (3)
- Alman Edebiyatı (2)
- Der Prozess (2)
- German literature (2)
- Geschlechterforschung (2)
- Literaturtheorie (2)
- Migrantenliteratur (2)
- Rezeption (2)
- Turkish literature (2)
- Adalet (1)
- Adaption <Literatur> (1)
- Adıvar, Halide Edip (1)
- Adıvar, Halide Edip: Ateşten Gömlek (1)
- Alman Efsaneleri (1)
- Alımlanma (1)
- Anday, Melih Cevdet (1)
- Ausländischer Arbeitnehmer <Motiv> (1)
- Autobiografische Literatur (1)
- Bandit <Motiv> (1)
- Banditry (1)
- Barrikaden am Wedding (1)
- Baum, Lyman Frank (1)
- Belli, Sevim (1)
- Borchert, Wolfgang (1)
- Chidolue, Dagmar (1)
- Christie, Agatha (1)
- Christie, Agatha: Murder at the vicarage (1)
- Cinayet (1)
- Comparative literature (1)
- Conditions affecting translations (1)
- Conrad, Joseph (1)
- Content based translation (1)
- Das Fräulein von Scuderi (1)
- Das Schloss (1)
- Dedektif (1)
- Der Trotzkopf (1)
- Destan (1)
- Detektivin <Motiv> (1)
- Deutsche Sagen (Grimm) (1)
- Değirmencioğlu, Hamdi: Hayat mı Bu (1)
- Değişim (1)
- Die Horen <Zeitschrift, Tübingen> (1)
- Die Klavierspielerin (1)
- Die Verwandlung (1)
- Die zwei gleichen Söhne (1)
- Die Ästhetik des Widerstands (1)
- Duineser Elegien (1)
- Duvar imgesi (1)
- Efsane (1)
- Epos (1)
- Erinnerung <Motiv> (1)
- Erzähltheorie (1)
- Eve Dönüş (1)
- Eşkıyalık (1)
- Familienroman (1)
- Frankfurter Poetik-Vorlesungen (1)
- Frau (1)
- Frau <Motiv> (1)
- Frauenbild (1)
- Fremdheit <Motiv> (1)
- Gerechtigkeit <Motiv> (1)
- Geschlechterrolle (1)
- Gewalt <Motiv> (1)
- Goethe, Johann Wolfgang von (1)
- Gott <Motiv> (1)
- Grimm Kardeşler (1)
- Grimm, Jacob (1)
- Grimm, Wilhelm (1)
- Heart of darkness (1)
- Heimkehr <Motiv> (1)
- Hermeneutik (1)
- Hinduismus (1)
- Hirtendichtung (1)
- Historische Kritik (1)
- Historischer Roman (1)
- Hoffmann, E. T. A. (1)
- Impliziter Leser (1)
- Inhaltsbetonte Übersetzung (1)
- Intermedialität (1)
- Intertextualität (1)
- Iser, Wolfgang (1)
- Islambild (1)
- Jelinek, Elfriede (1)
- Justice (1)
- Karacaoğlan (1)
- Karşılaştırmalı Yöntem (1)
- Karşılaştırmalı edebiyat (1)
- Kinder- und Hausmärchen (1)
- Kleist, Heinrich von (1)
- Kollektives Gedächtnis <Motiv> (1)
- Kommunikation (1)
- Komparatistik (1)
- Krieg (1)
- Kriegsgefangener (1)
- Kriminalroman (1)
- Kulturkontakt (1)
- Körper <Motiv> (1)
- Kür, İsmet (1)
- Lady Punk (1)
- Lawrence, D. H. (1)
- Lebensbedingungen (1)
- Legend (1)
- Legende (1)
- Livaneli, Zülfü (1)
- Madrigal (1)
- Mann, Thomas / Tonio Kröger (1)
- Metinlerarasılık (1)
- Metni İçkin Yöntem (1)
- Michael Kohlhaas (1)
- Milieu <Motiv> (1)
- Militär (1)
- Minnesang (1)
- Mitoloji (1)
- Modern Türk Edebiyatı (1)
- Moltke, Helmuth Karl Bernhard von (1)
- Moltke, Helmuth Karl Bernhard von: Briefe über Zustände und Begebenheiten in der Türkei aus den Jahren 1835 bis 1839 (1)
- Mord <Motiv> (1)
- Morenga (1)
- Muslim (1)
- Mutter-Tochter-Beziehung <Motiv> (1)
- Mystizismus (1)
- Mythologie (1)
- Mythology (1)
- Nachkriegszeit (1)
- Neukrantz, Klaus (1)
- New Age (1)
- New woman (1)
- Nibelungenlied (1)
- Nâzım Hikmet (1)
- Odyssea (1)
- Open Access (1)
- Orientalismus (1)
- Paratext (1)
- Pazarkaya, Yüksel (1)
- Peritexts (1)
- Phantastische Kinderliteratur (1)
- Poetologie (1)
- Poetry (1)
- Polisiye roman (1)
- Post-war literature (1)
- Postkolonialismus (1)
- Postkolonyal Kuram (1)
- Preußen (1)
- Rebellion <Motiv> (1)
- Reception (1)
- Recht <Motiv> (1)
- Reich-Ranicki, Marcel (1)
- Reiseliteratur (1)
- Reiß, Katharina (1)
- Return to home (1)
- Rezeptionsästhetik (1)
- Rhoden, Emmy von (1)
- Rilke, Rainer Maria (1)
- Sabahattin Ali (1)
- Sabahattin Ali: Kuyucaklı Yusuf (1)
- Savaş (1)
- Savaş sonrası edebiyat (1)
- Schiller, Friedrich (1)
- Seyahatname çevirisi (1)
- Shakespeare, William (1)
- Sheperd (1)
- Soziale Integration (1)
- Sozialistischer Realismus (1)
- Sprache (1)
- Süskind, Patrick (1)
- Tagebuch (1)
- The fox (1)
- The wonderful wizard of Oz (1)
- Timm, Uwe (1)
- Tired with all these, for restful death I cry (1)
- Tractatum de Moribus, Conditionibus et Nequitia Turcorum (1)
- Translation of travel books (1)
- Türk Edebiyatı (1)
- Türkenbild (1)
- Türkenkrieg <1683-1697> (1)
- Utopie (1)
- Von dem Fischer un syner Fru (1)
- Walther <von der Vogelweide> (1)
- Wand <Motiv> (1)
- War (1)
- Weiss, Peter (1)
- Wissenschaftliche Zeitschrift (1)
- Wortfeld (1)
- Yanmetin (1)
- Yeni kadın (1)
- Yeşilçam (1)
- Yücel, Can (1)
- Yücel, Can: 66. Sone (1)
- Zorlutuna, Halide Nusret (1)
- Çeviriyi etkileyen etmenler (1)
- Çoban (1)
- Über naive und sentimentalische Dichtung (1)
- Übersetzerschule (1)
- Übersetzungstheorie (1)
- İlhan, Attilâ (1)
- İsyan (1)
- İç metin (1)
- İçerik odaklı çeviri modeli (1)
- Şiir (1)
Hak ve adalet, bunların aksamasından kaynaklı sıkıntılar ve hak arayışı evrenselliğini daima koruyacak gerçeklerdir. Tarih boyunca toplumlar ve onların kurdukları devletler düzeni sağlamak adına kanun ve yasalara başvurmuşlar, ancak kimi zaman bu mekanizma çatlaklara, aksamalara ve yok sayılmalara maruz kalmıştır. Bu çalışmada Türk ve Alman edebiyatından seçilen eserlerde adaletsizliğin sebep olduğu problemler isyan ve eşkıyalık kavramı bağlamında mercek altına alınacaktır. Eşkıyalık, olumlu ve olumsuz etki ve işlevleri olması bakımından farklı şekillerde değerlendirilmiştir. Bunlardan olumlu olan görüş, yani eşkıyalığın mevcut düzensizliğe düzen getirme girişimi olarak değerlendirilmesi, incelenen romanlarda ağır basmaktadır. Birbirinden farklı zamanlarda ve toplumlarda yaşamış yazarların eserlerinde kahramanların maruz kaldıkları adaletsizlik karşısında isyana başvurarak gidişatı değiştirme çabaları, hak arayışının her çağda ve toplumda gerekli olduğunu gösterir. Bu çalışmada Sabahattin Ali'nin "Kuyucaklı Yusuf" adlı eseri ile Heinrich von Kleist'ın "Michael Kohlhaas" adlı eserinde işlenen adaletsizliğin doğurduğu isyan eylemi, benzer ve farklı yönleri karşılaştırılarak metne odaklı yorumsayıcı bir yöntem ile değerlendirilecektir.
İkinci Dünya Savaşı süresince maddi ve nesnel olarak büyük kayıplar ve yıkımlar gerçekleşmiştir. Edebiyat alanında da bu savaşın, insan dünyası üzerinde yıkıcı etkisi konu edilmiştir. Makalenin amacı, dönemin etkilerinin Türk ve Alman edebiyatçıları tarafından benzer imgeler üzerinden nasıl yorumlandığını karşılaştırmalı edebiyat bilimi düzleminde incelemektir. Bu bağlamda Wolfgang Borchert, Attila İlhan ve Nazım Hikmet'in metinlerinde "duvar" imgesinin kullanımları üzerinden savaşın ve dönemin etkileri konusundaki yaklaşımları incelenmiştir. Wolfgang Borchert'in öyküsünde ve Attila İlhan'ın şiirinde "duvar"ın, "toplumsal vicdan"ı temsil eden bir imge olarak kullanıldığı ve kişileştirme yoluyla karakter olarak işlendiği sonucuna varılmıştır. Nazım Hikmet'in şiirinde ise; "ideolojik" bir temsil üstlendiği görülmüştür.
Genel Edebiyat Biliminin bir dalı olan "Karşılaştırmalı Edebiyat", farklı dillerde yazılmış edebi eserlerin, benzerlik ve farklılıklar yönünden karşılaştırılmasıdır. Karşılaştırmaya dayalı analizlerdeki amaç, iki ya da daha fazla eserin, biçim, üslup, motif ve ya tema gibi edebi unsurlar açısından ortak ve ya farklı öğelerini belirlemektir. Edebi metinlerde kullanılan dilsel öğeleri inceleme alanı olan "Biçembilim", okuyucunun metinleri anlamasını sağlayan en önemli araçlardan biridir. Karşılaştırmalı Edebiyat bilimi kapsamında çevirinin önemi yadsınamaz ve bir metin ile çevirisi, mukayeseli çalışma alanlarından biridir. Bu araştırmanın özünü, kaynak metin ve erek metin arasındaki benzerlik ve farklılıkları örneklendirmek adına karşılaştırmalı edebi çeviri örneği oluşturmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışmada, William Shakespeare'in "Sonnet 66" şiirinin Türk edebiyatçı Can Yücel tarafından "66. Sone" olarak çevirisinin, Katharina Reiss'in "içerik odaklı" çeviri modeline dayanarak nasıl yorumlandığı incelenmiştir.
Halkların millî kültürünü, yaşadıkları coğrafya ve inanç sistemi biçimlendirir. Çoban kültürü ve edebiyatı da millî kültürlere göre şekillenerek devam eder. Çoban edebiyatının kökeni mitolojiye dayanır. İtalya'da Rönesans döneminde şiirlerle başlar. İspanya’da pastoral romanla gelişimini sürdürür. Aynı dönemde İngiliz ve Fransız edebiyatına girer. Alman Edebiyatında ise Barok döneminde çeviriler yoluyla kazandırılır. Alman literatüründe bu alanda daha çok Barok, Aufklärung ve Rokoko dönemlerinde eserler verilmiştir. Masal, efsane, atasözü, şiir, roman, madrigal, opera, çoban oyunları türündeki eserleri kapsar. Bu çalışmanın amacı öncelikle çoban edebiyatının kaynağı, Avrupa'ya gelişi ve Alman Edebiyatına etkisini araştırmaktır. Araştırmada literatür tarama metodu kullanılacaktır.
Erken başlayan Alman poetikası eylemleri çağlar boyu sistematik poetikalarla devam etmiş son asırda Goethe Üniversitesi, Frankfurt'ta 1959 yılında edebiyata, edebiyatın sorunlarına ve gelişimine ilgi duyacak öğrencilere (öğrenciler indinde aslında herkese) bir imkân sunmak amacıyla Frankfurt Dersleri'ni başlatmıştır.
Rezension zu Matías Martínez, Michael Scheffel (2019): Einführung in die Erzähltheorie, München: C.H. Beck Verlag. 234 S. ISBN: 978-3-406-74291-0 ; Matías Martínez, Michael Scheffel (2020): Anlatım Teorisine Giriş, Çev: Arif Ünal, İstanbul: Runik Kitap.272 S. ISBN: 978-605-06194-6-1
Evrensel bir konu olan savaş, her milleti derinden etkileyen en önemli olgulardan sayılmaktadır ve yansıması Karşılaştırmalı Edebiyatın en seçkin konularından biridir. Savaşlar yüzünden birçok farklı kültürde, toplumsal dengeler bozulmuş, cinsiyetçi roller değişmiş ve "yeni kadın" olgusu öne çıkmıştır. Bu çalışmada, 20. yüzyılın kadın Türk edebiyatçılarından biri olan Halide Edip Adıvar'ın 'Ateşten Gömlek' (1922) romanında ve İngiliz edebiyatçı David Herbert Lawrence'ın 'Tilki' ('The Fox') (1922) hikâyesinde "yeni kadın" kavramı karşılaştırmalı edebiyat yöntemi ile analiz edildi. Her iki eserin yansıttığı dönemin tarihsel ve sosyal örgüsü metin inceleme yöntemi ile incelendi. Çalışmanın özü, toplumsal cinsiyet rollerinin savaş dönemlerinde farklı kültürlerin edebiyatlarındaki yansımasını kapsar. İncelemedeki bulguların sonucunda, farklı kültürlerde farklı cinsiyetlere ait yazarlar tarafından ele alınmış olsa da, Adıvar'ın 'Ateşten Gömlek' ve Lawrence'ın 'Tilki' adlı eserinde, savaşın cinsiyet rollerine etkisinin benzer şekilde yansıtıldığı gözlenmiştir. Bu sebeple, bu çalışma, diğer karşılaştırmalı edebi incelemelere ve savaş edebiyatında kadın kimliğinin tanımlanmasına yönelik araştırmalara katkı sağlayabilecek içeriktedir.
Bu makalenin amacı, Osmanlı Devleti'ne gerçekleştirilen gezilere ilişkin seyahatnamelerin Almancadan Türkçeye yapılmış olan çevirilerini Genette (2016)'in yanmetin kavramı bağlamında irdelemektir. Bu seyahatname çevirileri 1960–2017 yılları arasında yayınlanmıştır. Temel alınan bütünce 16 farklı seyahatnameye ait 34 çeviri sürümü içermektedir. Seyahatname, yanmetin ve çeviri ilişkisine değinildikten sonra sözü edilen seyahatname sürümlerinin yıllara göre dağılımı gösterilmiştir. Seyahatname çevirileri erek kültür dizgesinin bir parçası olduğundan, bu çeviri kitaplardaki iç metinler, erek okurların çeviri metni nasıl okumaları gerektiği ve kendilerini nelerin beklediği konusunda aracılık etmektedir. Böylelikle bu iç metinler, okurların olası ihtiyaçlarını karşılamak üzere ve erek kültürün koşullarına göre üretilmektedir. Örneklerle bu iç metinler aracılığıyla erek okurla nasıl bağ kurulduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada ayrıca, belli başlı iç metin türlerinin niceliksel ve niteliksel incelemesiyle çeviri olgusu, çevirinin amacı, çevirmenin görünürlüğü/görünmezliği, yayınevlerinin çeviri politikası, çeviriyi etkileyen etmenler vb. konularda bilgiler sunmak amaçlanmıştır. Toplanan veriler, iç metinlerin bir yandan erek okurların olası ihtiyaçlarına göre şekillenebildiğini gösterirken diğer yandan erek kültür dizgesinin bazı ideolojik dinamiklerine hizmet edebildiğine işaret etmektedir.
Edebiyatın sayısız kavramları ve motifleri vardır. Edebiyatı edebiyat kılan da bir bakıma bu temaların, motiflerin ilkin edebi eserlerde görünmesi ve sonra da bunların yeniden ele alınmasıdır. Aşk, ihanet, kardeş katli ve öç alma gibi bir yığın insanlık durumu tarih boyunca edebiyatın teması haline gelmiştir ve gelmeye de devam edecektir. Adem'in cennetten kovulmasından milenyuma kadar eve dönüş motifi de sadece edebiyatın değil, felsefenin, sosyolojinin ve sosyal bilimlerin sıklıkla işlediği temalardan biridir. Hele de Homeros'un "Odysseus" ve Almanların anonim "Nibelungen" destanlarında bu motif bir laytmotiftir. Hatta "Odesa" ismi daha sonraları eve dönüşleri imleyen genel bir kavram haline dönüşmüştür. Bu çalışmada Nibelungen ve Odysseus destanlarında ortak olan eve dönüş miti ele alınmıştır. Kahramanların dünyevi dert nedeniyle, bazen yıllarca süren vatan için kaçınılmaz savaşlardan; bazen ise gönül ilişkilerinde, kendilerine bir yaren, bir eş arama derdinden uzun yolculuklara çıkılır ve sonra da eve dönüşün zorlu yolları bir destansı geri dönüş izleğine dönüşür. Çalışmamızda eve dönüş teması eşliğinde sadece bu destanları ele almadık, eve dönüşün farklı farklı hallerini, bugüne dek edebiyattaki görünümlerini de işledik.